Ελεύθεροι πολιορκημένοι

Υπό Α.Π.

Ζούμε στην εποχή του κορωνοϊού. Μια εποχή που δεν περιμέναμε και δεν φανταζόμασταν. Πριν από λίγα χρόνια, αν κάποιος μας περιέγραφε τη σημερινή κατάσταση, θα τον αντιμετωπίζαμε σαν να μας μιλούσε για σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Να ‘μαστε, λοιπόν, εν μέσω της δεύτερης καραντίνας. Αντιμέτωποι με πάσης φύσεως προβλήματα (υγείας, οικογενειακά, οικονομικά, ψυχολογικά), αλλά κυρίως αντιμέτωποι με τον εαυτό μας, τα όριά μας και τις ανάγκες μας. Κλεισμένοι στα σπίτια μας, πολιορκημένοι από κάθε είδους απαγορεύσεις, περιορισμούς και φόβους (δικούς μας ή επιβαλλόμενους), ελπίζουμε σε ένα αύριο που η ζωή θα επανέλθει στους ρυθμούς που γνωρίζαμε. Που θα μπορούμε να δουλεύουμε, να κυκλοφορούμε χωρίς sms και βεβαιώσεις μετακίνησης πολιτών, να πάμε μια βόλτα στη θάλασσα ή στο βουνό, να γιορτάσουμε με φίλους και συγγενείς, να κάνουμε πάλι όλα αυτά που κάναμε και δεν τους δίναμε σημασία γιατί τα θεωρούσαμε αυτονόητα.

Επιθυμούμε την ελευθερία μας. Αλλά ας σταματήσουμε μια στιγμή να σκεφθούμε: αυτή η στέρηση που βιώνουμε είναι αναπόφευκτο να μας οδηγήσει στη συρρίκνωση της έννοιας της ελευθερίας στα απλά καθημερινά πράγματα που μας λείπουν; Ή μήπως μπορούμε να την αξιοποιήσουμε ως ευκαιρία για να εισχωρήσουμε πιο βαθιά μέσα μας με σκοπό να βρούμε την ουσία της ελευθερίας και να δώσουμε σε κάθε επιλογή μας μια διαφορετική διάσταση;

Είναι δυνατόν η ελευθερία μας να ωφελεί εμάς και να βλάπτει τους άλλους;

Είναι δυνατόν η ελευθερία να είναι ασεβής, φοβική, υποταγμένη ή θυμώδης;

Η υποκειμενική έννοια της ελευθερίας που εκφράζουμε συνήθως εμείς οι άνθρωποι, μπορεί να έχει ένα ή και περισσότερα απ’ αυτά τα χαρακτηριστικά που πριν ανέφερα. Όμως, ας φανταστούμε την εικόνα. Σας μοιάζει με ελευθερία αυτό;

Για μένα, η ελευθερία χρειάζεται θάρρος και τόλμη. Θάρρος για να αποδεχθείς αυτό που δεν μπορείς να κάνεις, και τόλμη για να το προσπαθήσεις. Η ελευθερία δεν περιχαρακώνεται. Αναπτύσσεται μέσα από την επαφή και την αλληλεπίδραση. Εκεί ριζώνει, εκεί δίνει καρπούς. Δεν βιώνεται στιγμιαία. Διαδράμουμε πορεία με αυτήν και προς αυτήν, βιώνοντας όλο και πιο διευρυμένα στάδιά της. Για να το κάνουμε χρειάζεται να πράττουμε, γιατί η ελευθερία δεν είναι θεωρία, είναι διαρκής εκδήλωση. Είναι μια επανάσταση απέναντι στα δόγματα και τα κατεστημένα μας, ένα βήμα στο άγνωστο που θα μας οδηγήσει πιο κοντά στον ανώτερο εαυτό μας.

Ένας ελεύθερος νους δεν περιορίζεται. Διεργάζεται, κατανοεί και ενώνει. Μια ελεύθερη καρδιά δεν απομονώνεται. Αποδέχεται, συγχωρεί και χωράει. Μόνο ένας ελεύθερος νους και μια ελεύθερη καρδιά μπορούν να αγαπήσουν.

Ο πλανήτης μας χρειάζεται ελευθερία, και οι μόνοι που μπορούμε να του τη δώσουμε είμαστε εμείς.

Ας αρχίσουμε να πράττουμε ελεύθερα, ξεκινώντας από το άμεσο περιβάλλον μας, το οικογενειακό, το επαγγελματικό, το φιλικό. Ας δοκιμάσουμε να δούμε πόσο ελεύθεροι είμαστε, σκεπτόμενοι τα προβλήματα της χώρας, τα διεθνή προβλήματα, καθώς και τα αδιέξοδα της ανεργίας, του προσφυγικού, της αλλαγής του κλίματος.

Ίσως η πρώτη σκέψη μας να είναι ότι δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά. Ότι όλα αυτά υπερβαίνουν την εμβέλειά μας.

Κι όμως, μπορούμε… Με γνώμονα την αληθινή ελευθερία, μπορούμε να βάλουμε το δικό μας λιθαράκι στο παγκόσμιο οικοδόμημα που χρειάζεται να κτισθεί. Αλληλεπιδρώντας με τους γύρω μας και με τις καταστάσεις, διαπνεόμενοι από το πνεύμα της πραγματικής ελευθερίας, προσπαθώντας να το εκδηλώνουμε όλο και περισσότερο, χωρίς θεαματικές κινήσεις αλλά σταθερά, αναμορφώνουμε τους εαυτούς μας και το περιβάλλον μας. Ρίχνουμε το φρούριο των διαχωρισμών μας. Επεκτεινόμαστε, βλέποντας εμάς στους άλλους και τους άλλους σ’ εμάς.

Και έτσι, σιγά-σιγά, γίνεται εαυτός μας η ανθρωπότητα και χώρα μας ο πλανήτης.

Έχουμε ήδη αργήσει. Ο χρόνος τρέχει και δεν μπορούμε, πλέον, να είμαστε παθητικοί θεατές. Και μόνο που υπάρχουμε πάνω στον πλανήτη, θέλουμε δεν θέλουμε, συμμετέχουμε. Ήρθε η ώρα να το καταλάβουμε. Οι ακραίες καταστάσεις, που διαδέχονται η μία την άλλη, μάς πιέζουν να αναλάβουμε την ευθύνη της αναμόρφωσής μας, την ευθύνη της αναμόρφωσης του κόσμου που έχουμε φτιάξει για να ζούμε.

Ας αποφασίσουμε να δράσουμε. Ας αποφασίσουμε να μην είμαστε πλέον πολιορκημένοι από την υποκειμενική έννοια της ελευθερίας που ο καθένας πρεσβεύει. Ας κάνουμε την έξοδο από τη μερικότητα στο όλο, και ας ξεχυθούμε στον πλανήτη, προσπαθώντας ο καθένας μέσα στον δικό του στίβο να προσεγγίσει στην καθημερινότητά του με τις εκδηλώσεις του την ουσία της ελευθερίας. Να δημιουργήσουμε έναν πιο ελεύθερο πλανήτη, όχι για μας μόνο, αλλά και για τους άλλους.

Ας μην ξεχνάμε, για να ελευθερωθούμε χρειάζεται να ελευθερώσουμε. Και όπως έγραψα παραπάνω: “μόνο ένας ελεύθερος νους και μια ελεύθερη καρδιά μπορούν να αγαπήσουν”.

Κι ο σεβασμός και η αγάπη είναι αυτό που χρειαζόμαστε όλοι, για να αντιμετωπίσουμε κάθε θέμα, μικρό ή μεγάλο, προσωπικό ή της χώρας, ή παγκόσμιο. Αυτό που τώρα βιώνουμε μας δείχνει πόσο ανάγκη έχουμε να ξαναβρούμε την ουσία των πραγμάτων.

Ας το κάνουμε και ας πετύχουμε αυτό που φαντάζει ακατόρθωτο. Την αναμόρφωση του εαυτού μας, της ζωής μας, του κόσμου μας.